UOT 338.47
https://doi.org/10.30546/3006-0346.2025.3.87.617

Azər Muxtarov
Azərbaycan Texniki Universiteti,
“Nəqliyyat və Logistika”
SABAH qrupları magistrantı
E-mail: [email protected]

Azar Namig oglu Mukhtarov
AZTU, “Transport and Logistics”
SABAH Groups Master’s Student
E-mail: [email protected]
“The Environmental Impact of Rapid
Growth in Transport Vehicles: Problems and Projections”

Summary
In the 21st century, the rapid increase in the number of automobiles has caused serious environmental problems on a global scale. Urbanization and economic development, especially in developing countries, have led to a rise in car ownership, resulting in air, noise, and land pollution. Transport vehicles emit harmful pollutants such as carbon dioxide (CO₂), nitrogen oxides (NOₓ), and particulate matter (PM), which contribute to climate change, smog, and respiratory diseases.
According to the International Energy Agency (IEA), the transportation sector is responsible for 25% of global CO₂ emissions, with road transport accounting for 75% of that amount. The deterioration of air quality in urban areas, traffic congestion, and increased energy consumption pose significant threats to public health and biodiversity. Expanding vehicle infrastructure also damages wildlife habitats and leads to land degradation.
Projections indicate that if current trends continue, the global number of vehicles will double and exceed 2 billion by 2050. This will further increase greenhouse gas emissions. Nevertheless, there are promising developments such as the widespread adoption of electric vehicles (EVs), improved fuel efficiency, and investment in public transportation. For instance, by 2040, widespread use of EVs could prevent up to 2 gigatons of CO₂ emissions annually.
In conclusion, although the rise in car ownership creates major environmental challenges, the adoption of clean technologies, strong environmental policies, and sustainable urban planning are key strategies to mitigate these effects. Changes in the transport sector will play a crucial role in ensuring a livable planet for future generations.
Keywords: Automobile, ecology, growth, infrastructure, carbon emissions.

Азар Намиг оглы Мухтаров
АЗТУ, магистрант программы SABAH,
факультет «Транспорт и логистика»
E-mail: [email protected]

«Воздействие быстрого роста количества транспортных средств на окружающую среду: проблемы и прогнозы»

Резюме
В XXI веке стремительный рост количества автомобилей вызвал серьезные экологические проблемы в глобальном масштабе. Урбанизация и экономическое развитие, особенно в развивающихся странах, привели к увеличению владения личным автотранспортом, что стало причиной загрязнения воздуха, шума и почвы. Транспортные средства выбрасывают вредные вещества, такие как углекислый газ (CO₂), оксиды азота (NOₓ) и твердые частицы (PM), способствующие изменению климата, смогу и заболеваниям дыхательных путей.
Согласно данным Международного энергетического агентства (IEA), на транспортный сектор приходится 25% глобальных выбросов CO₂, из которых 75% — это автомобильный транспорт. Ухудшение качества воздуха в городах, пробки и рост потребления энергии представляют серьёзную угрозу для общественного здоровья и биоразнообразия. Расширение дорожной инфраструктуры также наносит ущерб дикой природе и приводит к деградации земель.
По прогнозам, если текущие тенденции сохранятся, к 2050 году количество автомобилей в мире удвоится и превысит 2 миллиарда. Это приведёт к ещё большему увеличению выбросов парниковых газов. Тем не менее, существуют обнадеживающие тенденции, такие как широкое распространение электромобилей (EV), повышение топливной эффективности и инвестиции в общественный транспорт. Например, к 2040 году активное использование EV может предотвратить до 2 гигатонн выбросов CO₂ ежегодно.
В заключение, хотя рост количества автомобилей создаёт серьёзные экологические проблемы, внедрение чистых технологий, эффективная экологическая политика и устойчивое городское планирование являются ключевыми стратегиями по смягчению этих последствий. Изменения в транспортном секторе сыграют решающую роль в обеспечении пригодной для жизни планеты для будущих поколений.

Ключевые слова: автомобиль, экология, рост, инфраструктура, выбросы углерода.

Xülasə
XXI əsrdə avtomobillərin sayının sürətlə artması qlobal miqyasda ciddi ekoloji problemlərə səbəb olmuşdur. Urbanizasiya və iqtisadi inkişaf, xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə, avtomobil sahibliyini artıraraq hava, səs və torpaq çirklənməsinə yol açır. Nəqliyyat vasitələri karbon qazı (CO₂), azot oksidləri (NOₓ) və hissəcik maddələri (PM) kimi zərərli emissiyalar buraxaraq iqlim dəyişikliyi, smog və tənəffüs xəstəliklərinə səbəb olur.
Beynəlxalq Enerji Agentliyinin (IEA) məlumatına görə, nəqliyyat sektoru qlobal CO₂ emissiyalarının 25%-nə, yol nəqliyyatı isə bunun 75%-nə cavabdehdir. Şəhər ərazilərində havanın keyfiyyətinin pisləşməsi, tıxaclar və enerji istehlakının artması ictimai sağlamlıq və bioloji müxtəliflik üçün təhlükə yaradır. Genişlənən avtomobil infrastrukturu vəhşi təbiətə zərər vurur və torpağın deqradasiyasına səbəb olur.
Proqnozlara əsasən, əgər mövcud tendensiyalar davam edərsə, 2050-ci ilə qədər dünya üzrə avtomobillərin sayı iki dəfə artaraq 2 milyardı keçəcək. Bu isə istixana qazı emissiyalarının daha da yüksəlməsinə gətirib çıxaracaq. Bununla belə, elektrikli avtomobillərin yayılması, yanacaq səmərəliliyinin artırılması və ictimai nəqliyyatın inkişafı kimi müsbət təşəbbüslər mövcuddur. Məsələn, 2040-cı ilə qədər EV-lərin geniş tətbiqi illik 2 gigaton CO₂ emissiyasının qarşısını ala bilər.
Yekunda, avtomobil sahibliyinin artımı ekoloji cəhətdən böyük problemlər yaratsa da, qlobal səviyyədə təmiz texnologiyaların tətbiqi, güclü ekoloji siyasətlər və davamlı şəhər planlaşdırması bu təsirləri azaltmaq üçün əsas yollar hesab olunur. Nəqliyyat sektorunda edilən dəyişikliklər gələcək nəsillər üçün daha yaşana bilən bir planetin təmin olunmasında həlledici rol oynayacaq.

Açar sözlər: Avtomobil, ekologiya, artım, infrastruktur, karbon emissiyası.