UOT 005.94
https://doi.org/10.30546/3006-0346.2025.3.87.609

Əli Səlimli
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti,
doktorant
E-mail: [email protected]

MODELS CREATED BY ARTIFICIAL
INTELLIGENCE IN THE LABOR MARKET

SUMMARY
Due to the improvement of the productivity of modern computer equipment and the continuous development of algorithms, the application of artificial intelligence is more widely used in all areas of life. In this work, the application of artificial intelligence technology in the fields of finance, medical services, industry, information, education and social life, especially in the manufacturing industry, has formed an irresistible trend. The advent of artificial intelligence for future careers is also thought-provoking. In addition to bringing many new jobs, it has also allowed some low-value, labor-intensive jobs to disappear, causing great pressure on the labor market, and managers and experts familiar with artificial intelligence receive much higher salaries than manual workers, so that the income model of workers is gradually extended. The advent of artificial intelligence technology has also led to changes in the labor market, with labor market and automation technologies largely replacing repetitive and more basic skilled workers.

Keywords: Artificial intelligence (AI), automation, rising unemployment, digital transformation, new employment models.

ПРОБЛЕМЫ И НОВЫЕ МОДЕЛИ ЗАНЯТОСТИ, СОЗДАННЫЕ ИСКУССТВЕННЫМ ИНТЕЛЛЕКТОМ НА РЫНКЕ ТРУДА

РЕЗЮМЕ
Благодаря повышению производительности современной вычислительной техники и постоянному развитию алгоритмов применение искусственного интеллекта находит все более широкое применение во всех сферах жизни. В данном случае применение технологий искусственного интеллекта в сфере финансов, медицинских услуг, промышленности, информации, образования и общественной жизни, особенно в обрабатывающей промышленности, сформировало непреодолимую тенденцию. Появление искусственного интеллекта также заставляет задуматься о будущей карьере. Помимо создания большого количества новых рабочих мест, существенно вырос уровень занятости, что оказало сильное давление на рынок труда, а также привело к исчезновению некоторых малооплачиваемых, трудоемких рабочих мест. Менеджеры и специалисты, знакомые с искусственным интеллектом, зарабатывают гораздо больше, чем работники физического труда, поэтому модель доходов работников постепенно расширяется. Появление технологий искусственного интеллекта также привело к изменениям на рынке труда: технологии автоматизации в значительной степени заменили повторяющихся и более квалифицированных рабочих.

Ключевые слова: искусственный интеллект (ИИ), автоматизация, рост безработицы, цифровая трансформация, новые модели занятости.

XÜLASƏ
Müasir kompüter avadanlığının məhsuldarlığının təkmilləşdirilməsi və alqoritmlərin davamlı inkişafı səbəbindən süni intellektin tətbiqi həyatın bütün sahələrində daha geniş istifadə olunur. Bu işdə süni intellekt texnologiyasının maliyyə, tibbi xidmət, sənaye, informasiya, təhsil və sosial həyat sahələrində, xüsusilə də istehsal sənayesində tətbiqi qarşısıalınmaz tendensiya formalaşdırıb. Gələcək karyeralar üçün süni intellektin gəlişi də düşündürücüdür. Bir çox yeni iş yerləri gətirməklə yanaşı, həm də bəzi aşağı qiymətli, əmək tutumlu işlərin yox olmasına imkan verərək, əmək bazarında böyük təzyiqə səbəb olan məşğulluq həddi əhəmiyyətli dərəcədə artdı, süni intellektlə tanış olan menecerlər və ekspertlər əl işçilərindən qat-qat yüksək maaş alırlar, belə ki, işçilərin gəlir modeli tədricən uzadılır. Süni intellekt texnologiyasının gəlişi həm də əmək bazarında dəyişikliklərə səbəb oldu, əmək bazarı və avtomatlaşdırma texnologiyaları əsasən təkrarlanan və daha əsas ixtisaslı işçiləri əvəz etdi.

Açar sözlər: Süni intellekt (AI), avtomatlaşdırma, işsizliyin artması, rəqəmsal dönüşüm, yeni məşğulluq modelləri.