UOT 338.48
DOI: 10.30546/3006-0346.2024.5.83.073
Tural Bayramov
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin
doktorantı
E-mail: [email protected]
XÜLASƏ
Turizmin inkişafı, bir ölkənin sosial-iqtisadi inkişafını təmin edən mühüm sektorlardan biridir. Bu sektorda dövlətin rolu, turizmin davamlı və səmərəli inkişafı üçün əsas amillərdən biri kimi çıxış edir. Dövlətin bu prosesdəki əsas vəzifəsi, turizm fəaliyyətlərini tənzimləmək, stimullaşdırmaq və strateji istiqamətlər müəyyən etməkdir. Dövlət, turizmin inkişafı üçün bir sıra idarəetmə modelləri və strategiyalar tətbiq edir. Bu modellər arasında ən yayılmışları dövlətin birbaşa müdaxiləsi, özəl sektorla əməkdaşlıq və qismən özəlləşdirmə modelləridir. Dövlətin birbaşa müdaxiləsi modeli, turizm infrastrukturunun inkişafında dövlətin aktiv iştirakını nəzərdə tutur, bu da xüsusilə turizmin ilkin inkişaf mərhələsində əhəmiyyətlidir. Özəl sektorla əməkdaşlıq modeli isə, dövlətin turizm fəaliyyətlərinin idarə edilməsində özəl sektorla sıx əməkdaşlıq etməsini ehtiva edir.
Bu model, turizm obyektlərinin tikintisi və idarə edilməsi üçün özəl investisiyaların cəlb edilməsini, dövlətin isə tənzimləyici funksiyanı icra etməsini nəzərdə tutur. Qismən özəlləşdirmə modeli də, dövlətin müəyyən turizm obyektlərini özəl sektora təhvil verərək, onların effektiv idarə edilməsini təmin edir. Bu model, xüsusilə turizm sektorunun inkişafının sürətləndirilməsində və dövlətin maliyyə yükünün azalmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Dövlətin turizm strategiyaları da, sektorda davamlı inkişafın təmin olunması üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu strategiyalar, milli turizm siyasətlərinin formalaşdırılması, turizm infrastrukturunun inkişafı, ekoloji davamlılıq və mədəni irsin qorunması kimi əsas istiqamətləri əhatə edir. Dövlətin turizm strategiyaları, həmçinin regionların turizm potensialından səmərəli istifadə olunması üçün spesifik tədbirlər planı ilə dəstəklənir. Beləliklə, turizmin inkişafında dövlətin rolu və tətbiq etdiyi idarəetmə modelləri, sektorun davamlı inkişafını təmin edən və ölkənin iqtisadi inkişafına töhfə verən əsas amillərdən biridir.
Açar sözlər: Turizm inkişafı,Dövlətin rolu,İdarəetmə modelləri,Turizm strategiyaları,
Davamlı inkişaf,Özəl sektor əməkdaşlığı,Turizm infrastrukturu, Ekoloji davamlılıq.