UOT 327
DOI:10.30546/3006-0346.2024.3.81.0066
Nurlanə Haqverdiyeva
Xəzər Universiteti, magistrant.
Siyasi Elmlər və Fəlsəfə Departamenti
Enerji diplomatiyası: ABŞ və Rusiyanın Yaxın Şərq strategiyalarının müqayisəli təhlili
Xülasə
Bu məqalə zəngin enerji resursları və mürəkkəb geosiyasi dinamikası ilə məşhur olan Yaxın Şərqə xüsusi diqqət yetirməklə enerji diplomatiyası təcrübəsini araşdırır. Tədqiqat iki böyük dövlətin – ABŞ və Rusiyanın Yaxın Şərqdə enerji diplomatiyasına yönəlmiş fərqli yanaşmalarına fokuslanır.
Rusiyanın Yaxın Şərqdəki enerji diplomatiyası ənənəvi dövlət idarəçiliyini enerji resurslarının idarə edilməsi ilə birləşdirən çoxşaxəli yanaşma ilə xarakterizə olunur. Əsas enerji ixracatçısı və qlobal enerji bazarlarında əsas oyunçu kimi Rusiya enerji maraqlarını qorumaq, geosiyasi təsirini gücləndirmək və ABŞ-ın regiondakı hökmranlığına qarşı tarazlıq yaratmaq üçün Yaxın Şərqdə nüanslı yanaşma nümayiş etdirib, o cümlədən Səudiyyə Ərəbistanı, İran və İraq kimi neftlə zəngin dövlətlərlə strateji tərəfdaşlıq əlaqələri qurmağa çalışıb.
ABŞ isə öz növbəsində, siyasi, iqtisadi və hərbi səylərini birləşdirən sistematik yanaşmadan istifadə edir və regionda öz təsirini qoruyub saxlamaq, eyni zamanda geosiyasi gərginlik və terror fəaliyyətləri də daxil olmaqla qlobal enerji təchizatı üçün potensial təhlükələri yumşaltmağı hədəfləyib.
Tədqiqat həmçinin tarixi kontekstləri və müasir inkişafları təhlil edərək, qlobal enerji dinamikasında Yaxın Şərqin strateji əhəmiyyətini, ABŞ və Rusiyanın enerji diplomatiyası strategiyalarını hərəkətə gətirən motivləri aydınlaşdırır.
Açar sözlər: enerji təhlükəsizliyi, geostrateji əhəmiyyət, Orta Şərq, ABŞ enerji diplomatiyası, Rusiya enerji diplomatiyası
Нурлана Хагвердиева
Университет Хазар, магистрант
Кафедра политологии и философии
Энергетическая дипломатия: сравнительный анализ стратегий США и России
на Ближнем Востоке
РЕЗЮМЕ
В данной статье рассматривается практика энергетической дипломатии с особым акцентом на Ближний Восток, известный своими богатыми энергетическими ресурсами и сложной геополитической динамикой. В исследовании основное внимание уделяется различным подходам двух крупнейших держав, США и России, к энергетической дипломатии на Ближнем Востоке.
Российская энергетическая дипломатия на Ближнем Востоке характеризуется многогранным подходом, сочетающим традиционное государственное управление с управлением энергетическими ресурсами. Будучи крупным экспортером энергоносителей и крупным игроком на мировых энергетических рынках, Россия применяет на Ближнем Востоке тонкий подход для защиты своих энергетических интересов, усиления своего геополитического влияния и противовеса доминированию США в регионе, включая стратегическое партнерство с богатыми нефтью странами. такие как Саудовская Аравия, Иран и Ирак.
США, со своей стороны, используют системный подход, который объединяет свои политические, экономические и военные усилия и направлен на сохранение своего влияния в регионе, одновременно снижая потенциальные угрозы глобальным поставкам энергоносителей, включая геополитическую напряженность и террористическую деятельность.
В исследовании также анализируются исторические контексты и современные события, разъясняются стратегическая важность Ближнего Востока в глобальной энергетической динамике и мотивы, определяющие стратегии энергетической дипломатии США и России.
Ключевые слова: энергетическая безопасность, геостратегическое значение, Ближний Восток, энергетическая дипломатия США, российская энергетическая дипломатия.
