UOT 327; 930.22
https://doi.org/10.30546/3006-0346.2024.6.84.024
MAJNUN HASANOV
University of Economics and
Human Sciences in Warsaw
Master’s student in International
Relations and Security
E-mail: [email protected]
Summary
“Mongolia’s Position Between Two Global Powers: Russia and China” provides an in-depth analysis of Mongolia’s geopolitical and historical context as a landlocked nation situated between Russia and China, two of the world’s leading powers. The study explores the complex interplay of historical legacies, economic dependencies, and diplomatic strategies that shape Mongolia’s position on the global stage. Mongolia serves as a strategic buffer state between Russia and China. Its geopolitical position, limited economic capacity, and small population have necessitated a balanced foreign policy approach. Historically, Mongolia maintained close ties with China, with relations dating back to ancient times, whereas Russian influence emerged prominently in the 17th century. However, during the Soviet era, Mongolia became a satellite state of the USSR, profoundly shaping its political, cultural, and economic frameworks for nearly 70 years. The collapse of the Soviet Union in 1991 marked a turning point, as Mongolia sought to redefine its international relations and achieve greater autonomy. By the late 20th century, it had diversified its diplomatic engagements, establishing relations with major powers, including the United States. Despite these efforts, Mongolia continues to face challenges stemming from its dependency on its two powerful neighbors. A significant focus of the study is Mongolia’s participation in the Shanghai Cooperation Organization (SCO), where it has maintained observer status since 2004. This status allows Mongolia to engage in regional cooperation while avoiding the strategic obligations that full membership would entail. The country’s cautious approach to the SCO exemplifies its broader strategy of neutrality and flexibility in navigating regional and global politics. In conclusion, the paper underscores Mongolia’s delicate balancing act as it seeks to maintain sovereignty and foster diplomatic relationships while mitigating the pressures exerted by its geographical and historical realities. Mongolia’s strategic neutrality, particularly its position within the SCO, illustrates its nuanced approach to international relations in the 21st century.
Keywords: Russia and China, Mongolia, great powers, USSR, buffer zone, United Nations (UN), Shanghai Cooperation Organization (SCO).
Məcnun Həsənov
Varşava İqtisadiyyat və Humanitar
Elmlər Universiteti
Beynəlxalq Münasibətlər və Təhlükəsizlik ixtisası üzrə magistrant
Xülasə
“Monqolustanın İki Qlobal Güc Arasındakı Mövqeyi: Rusiya və Çin, dünyanın iki aparıcı gücü olan Rusiya və Çin arasında yerləşən dənizə çıxışı olmayan bir dövlət kimi Monqolustanın geosiyasi və tarixi kontekstinin dərin təhlilini təqdim edir. Tədqiqat Monqolustanın qlobal səhnədəki mövqeyini formalaşdıran tarixi irslərin, iqtisadi asılılıqların və diplomatik strategiyaların mürəkkəb qarşılıqlı təsirini araşdırır. Monqolustan Rusiya və Çin arasında strateji bufer dövlət rolunu oynayır. Onun geosiyasi mövqeyi, məhdud iqtisadi imkanları və kiçik əhalisi balanslaşdırılmış xarici siyasət yanaşmasını zəruri edib. Tarixən Monqolustan Çinlə sıx əlaqələr saxlayırdı, münasibətləri qədim dövrlərə gedib çıxır, halbuki Rusiya təsiri 17-ci əsrdə qabarıq şəkildə ortaya çıxıb. Bununla belə, Sovet dövründə Monqolustan SSRİ-nin peyk dövlətinə çevrilərək, təxminən 70 il ərzində siyasi, mədəni və iqtisadi çərçivələrini dərindən formalaşdırdı. 1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılması Monqolustan beynəlxalq münasibətlərini yenidən müəyyənləşdirməyə və daha böyük muxtariyyət əldə etməyə çalışdığı üçün dönüş nöqtəsi oldu. 20-ci əsrin sonlarında o, ABŞ daxil olmaqla, böyük güclərlə əlaqələr quraraq diplomatik əlaqələrini şaxələndirdi. Bu səylərə baxmayaraq, Monqolustan iki güclü qonşusundan asılılığından irəli gələn problemlərlə üzləşməyə davam edir. Tədqiqatın mühüm diqqət mərkəzində Monqolustanın 2004-cü ildən müşahidəçi statusunu saxladığı Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatında (ŞƏT) iştirakıdır. Bu status Monqolustana regional əməkdaşlığa imkan verir, eyni zamanda tamhüquqlu üzvlüyün gətirəcəyi strateji öhdəliklərdən qaçır. Ölkənin ŞƏT-ə ehtiyatlı yanaşması onun daha geniş neytrallıq strategiyasını və regional və qlobal siyasətdə çevikliyi nümayiş etdirir. Sonda məqalə Monqolustanın coğrafi və tarixi reallıqlarının yaratdığı təzyiqləri yumşaltmaqla yanaşı, suverenliyini qoruyub saxlamağa və diplomatik münasibətləri inkişaf etdirməyə çalışdığı üçün onun incə balanslaşdırma aktını vurğulayır. Monqolustanın strateji neytrallığı, xüsusən də ŞƏT daxilindəki mövqeyi onun 21-ci əsrdə beynəlxalq münasibətlərə nüanslı yanaşmasını nümayiş etdirir.
Açar sözlər: Rusiya və Çin, Monqolustan, böyük güclər, SSRİ, bufer zona, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT), Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı (ŞƏT).
Меджнун Гасанов
Университет Экономики и Гуманитарных Наук в Варшаве.
Студент магистратуры по Международным Отношениям и Безопасности
Резюме
«Положение Монголии между двумя мировыми державами: Россией и Китаем» дает глубокий анализ геополитического и исторического контекста Монголии как страны, не имеющей выхода к морю, расположенной между Россией и Китаем, двумя ведущими мировыми державами. Исследование исследует сложное взаимодействие исторического наследия, экономической зависимости и дипломатических стратегий, которые формируют положение Монголии на мировой арене. Монголия служит стратегическим буферным государством между Россией и Китаем. Ее геополитическое положение, ограниченный экономический потенциал и небольшая численность населения потребовали сбалансированного подхода к внешней политике. Исторически Монголия поддерживала тесные связи с Китаем, причем отношения восходят к древним временам, тогда как российское влияние проявилось заметно в 17 веке. Однако в советское время Монголия стала государством-сателлитом СССР, глубоко формируя его политические, культурные и экономические рамки на протяжении почти 70 лет. Распад Советского Союза в 1991 году ознаменовал поворотный момент, поскольку Монголия стремилась пересмотреть свои международные отношения и добиться большей автономии. К концу 20-го века она диверсифицировала свои дипломатические обязательства, установив отношения с крупными державами, включая Соединенные Штаты. Несмотря на эти усилия, Монголия продолжает сталкиваться с проблемами, вытекающими из ее зависимости от двух ее могущественных соседей. Значительное внимание в исследовании уделяется участию Монголии в Шанхайской организации сотрудничества (ШОС), где она сохраняет статус наблюдателя с 2004 года. Этот статус позволяет Монголии участвовать в региональном сотрудничестве, избегая стратегических обязательств, которые повлекло бы за собой полное членство. Осторожный подход страны к ШОС иллюстрирует ее более широкую стратегию нейтралитета и гибкости в навигации по региональной и глобальной политике. В заключение в статье подчеркивается деликатный баланс Монголии, поскольку она стремится сохранить суверенитет и способствовать дипломатическим отношениям, одновременно смягчая давление, оказываемое ее географическими и историческими реалиями. Стратегический нейтралитет Монголии, особенно ее положение в ШОС, иллюстрирует ее тонкий подход к международным отношениям в 21-м веке.
Ключевые слова: Россия и Китай, Монголия, великие державы, СССР, буферная зона, Организация Объединенных Наций (ООН), Шанхайская Oрганизация Cотрудничества (ШОС).
