UOT 327; 339.9
DOI: https://doi.org/10.30546/3006-0346.2025.2.86.221
GÜNEL ALLAHYAROVA
Bakı Dövlət Universitetinin Beynəlxalq münasibətlər və İqtisadiyyat fakültəsinin I kurs doktorantı
E-mail: [email protected]
AVROPA İTTİFAQININ TƏRƏFDAŞ
DÖVLƏTLƏRLƏ ƏMƏKDAŞLIĞININ
MÖVCUD LAYİHƏLƏRİ VƏ İNKİŞAF
PERSPEKTİVLƏRİ
XÜLASƏ
Məqalədə Avropa İttifaqının tərəfdaş dövlətlərlər əməkdaşlığının mövcud layihələri və inkişaf perspektivləri çərçivəsində Avropa Qonşuluq Siyasəti, Şərq Tərəfdaşlığı, Cənub Qaz Dəhlizi layihəsi, Aİ-Çin münasibətlərinin inkişafının strateji perspektivləri kimi mövzular barədə söz açılıb. Göstərilmişdir ki, Avropanın inteqrasiyasının institusional strukturunu təmsil edən Avropa İttifaqı, regional səviyyədə sülh və firavanlığa töhfə vermək baxımdan nümunəvi regional inteqrasiya modelini təmsil edir. Qeyd edilmişdir ki, Avropa İttifaqı dünya dövlətləri ilə əməkdaşlıq edərək beynəlxalq arenada həm iqtisadi, həm də siyasi müstəvidə müsbət mövqeyini qorumağı ön planda saxlayır. Xüsusilə son illərdə qeyri-üzv dövlətlərlə münasibətləri yeni mərhələyə qədəm qoyması və siyasi əlaqələrdə əhəmiyyətli irəliləyişlərin müşahidə olunması dünyada getdikcə qütbləşmənin artdığı bir dövrdə olduqca müstəsna addımdır. İttifaq ilə bu dövlətlərin strateji tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq münasibətlərinin inkişafı beynəlxalq nüfuzuna və iqtisadi gücünə də müsbət təsir göstərir. Avropa İttifaqı üçün onun qonşuluğundakı ölkələrlə sabitlik və təhlükəsizlik məsələsi olduqca vacibdir.
Açar sözlər: qonşuluq, təhlükəsizlik, əməkdaşlıq, inkişaf perspektivi, siyasi müstəvi.
AVRUPA BİRLİĞİ'NİN ORTAK
DEVLETLERLE İŞBİRLİĞİNİN GÜNCEL PROJELERİ VE GELİŞME BEKLENTİLERİ
ÖZET
Makalede, Avrupa Komşuluk Politikası, Doğu Ortaklığı, Güney Gaz Koridoru projesi, mevcut projeler çerçevesinde AB-Çin ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik stratejik perspektifler ve Avrupa Birliği'nin ortak ülkelerle işbirliğinin gelişme beklentileri gibi konular ele alınıyor. Avrupa bütünleşmesinin kurumsal yapısını temsil eden Avrupa Birliği'nin, bölgesel düzeyde barış ve refaha katkı sağlaması bakımından örnek bir bölgesel bütünleşme modeli oluşturduğu ortaya konulmuştur. Avrupa Birliği'nin, dünya güçleriyle iş birliği yaparak, hem ekonomik hem de siyasi açıdan uluslararası alanda olumlu konumunu sürdürmeyi önceliklendirdiği kaydedilmiştir. Özellikle son yıllarda AB üyesi olmayan ülkelerle ilişkilerin yeni bir evreye girmesi ve siyasi ilişkilerde önemli ilerlemeler kaydedilmesi, dünyada kutuplaşmanın arttığı bir dönemde atılmış çok istisnai bir adımdır. Bu devletler ile İttifak arasında stratejik ortaklık ve işbirliği ilişkilerinin gelişmesi, bu devletlerin uluslararası itibarına ve ekonomik gücüne de olumlu etki ediyor. Avrupa Birliği açısından komşu ülkelerle istikrar ve güvenlik konusu son derece önemlidir.
Anahtar kelimeler: komşuluk, güvenlik, işbirliği, kalkınma perspektifi, siyasi düzey.
CURRENT PROJECTS AND
DEVELOPMENT PROSPECTS OF THE EUROPEAN UNION’S COOPERATION WITH PARTNER COUNTRIES
SUMMARY
The article discusses topics such as the European Neighborhood Policy, the Eastern Partnership, the Southern Gas Corridor project, and strategic perspectives for the development of EU-China relations within the framework of existing projects and development prospects of cooperation between the European Union and partner countries. It is shown that the European Union, which represents the institutional structure of European integration, represents an exemplary regional integration model in terms of contributing to peace and prosperity at the regional level. It is noted that the European Union prioritizes maintaining its positive position in the international arena, both economically and politically, by cooperating with world countries. Especially in recent years, the fact that relations with non-member states have entered a new stage and significant progress has been observed in political relations is a very exceptional step at a time when polarization is increasing in the world. The development of strategic partnership and cooperation relations between these states and the Union also has a positive impact on their international reputation and economic power. For the European Union, the issue of stability and security with its neighboring countries is very important.
Keywords: neighborhood, security, cooperation, development perspective, political level.