UOT 332.122
DOI: https://doi.org/10.30546/3006-0346.2025.2.86.269

AİDƏ HƏSƏNLİ
AMEA Naxçıvan bölməsi, dissertant
E-mail: [email protected]

Xülasə
Məqalədə sənayenin bütün ölkə üzrə rasional təşkili məhsuldar qüvvələrin ərazi yerləşdirilməsinin əsas xüsusiyyəti kimi milli iqtisadiyyatın və sosial perspektivin təmin edilməsində mühüm vasitələrdən biridir. Bu proses, bir qayda olaraq, sənaye müəssisələrinin təşkilindən başlayır, bütün proseslər iqtisadi məhsuldarlıq əsasında həyata keçirilir. Bu və digər müəssisələrin yerləşdirilməsi üçün regionlar seçilərkən, həmçinin onun əsaslandırılması zamanı onun gözlənilən yerli məhsuldarlığı ilə kifayətlənmək olmaz. Eyni zamanda yeni təkrar istehsalda özünün sənaye obyektinin rolu, onun bu prosesə töhfəsi və bütövlükdə ölkədə səmərəliliyi əsas hesab edilməlidir. Bununla yanaşı, sənaye müəssisələrinin yerləşdirilməsində konkret olaraq qeyri-iqtisadi mənfəət, siyasi, milli təhlükəsizlik, ölkənin müdafiəsi və digər amillər bütün vasitələrlə nəzərə alınmalıdır. Hətta Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra işçi qüvvəsinin və sənaye müəssisələrinin əraziyə uyğun yerləşdirilməsinin aktuallığı nəinki öz təsirini itirmiş, həm də çox ciddi forma almışdır.

Açar sözlər: iqtisadiyyat, sənaye, makroiqtisadiyyat, Naxçıvan, davamlılıq.

АИДА ГАСАНЛИ
Аспирант Нахичеванского отделения Национальной академии наук Азербайджана
E-mail: [email protected]

Резюме
В статье утверждается, что рациональная организация промышленности на всей территории страны, как важнейшая черта территориального размещения производительных сил, является одним из важных средств обеспечения народнохозяйственных и социальных перспектив. Этот процесс, как правило, начинается с организации промышленных предприятий, все процессы осуществляются на основе экономической производительности. При выборе регионов размещения этих и других предприятий, а также при их обосновании нельзя быть удовлетворенным ожидаемой местной производительностью. При этом основополагающей следует считать роль самого промышленного объекта в новом воспроизводстве, его вклад в этот процесс, его эффективность в стране в целом. Кроме того, при размещении промышленных предприятий следует обязательно учитывать неэкономические выгоды, политические, факторы национальной безопасности, национальной обороны и другие. Даже после обретения Азербайджаном независимости актуальность территориального размещения рабочей силы и промышленных предприятий не только не утратила своего значения, но и приняла весьма серьезную форму.

Ключевые слова: экономика, промышленность, макроэкономика, Нахчыван, устойчивость.

AIDA HASANLI
PhD Candidate at the Nakhchivan Branch of the Azerbaijan National Academy of Sciences
[email protected]

Summary
In the article, the rational organization of industry throughout the country, as the main feature of the territorial placement of productive forces, is one of the important means of ensuring the national economy and social prospects. This process, as a rule, begins with the organization of industrial enterprises, all processes are carried out on the basis of economic productivity. When selecting regions for the placement of these and other enterprises, as well as when justifying them, one cannot be satisfied with their expected local productivity. At the same time, the role of the industrial facility itself in new reproduction, its contribution to this process and its efficiency in the country as a whole should be considered fundamental. At the same time, in the placement of industrial enterprises, non-economic profit, political, national security, national defense and other factors should be taken into account by all means. Even after Azerbaijan gained independence, the relevance of the territorial placement of the workforce and industrial enterprises not only lost its influence, but also took on a very serious form.

Keywords: economy, industry, macroeconomics, Nakhchivan, sustainability.