УДК 32
https://doi.org/10.30546/3006-0346.2024.6.84.016

Leyla Najafova Alizada
PhD at Baku State University
E-mail: [email protected]

CONCEPT, NATURE AND CONTENT OF
POLITICAL AND ECONOMIC SECURITY OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN

Summary
Political and economic security are the most important aspects of national security of the Republic of Azerbaijan, directly affecting the stability of the state and its ability to withstand internal and external challenges. In the context of increasing globalization and intensifying international competition, special attention is paid to ensuring national security both at the level of public administration and within the framework of international cooperation. Political security includes the protection of the country's sovereignty, the stability of the political system, the prevention of external interference in the internal affairs of the state, as well as maintaining socio-political stability within the country. In the context of the Republic of Azerbaijan, political security also includes the protection of state interests in difficult geopolitical conditions, taking into account the ongoing Nagorno-Karabakh conflict and the need to maintain stable relations with neighboring countries and international organizations. Strengthening the institutional foundations of political power, ensuring transparency in governance and strengthening the mechanisms of interaction between the state and civil society are an integral part of ensuring political security. Economic security is closely related to issues of economic independence, protecting national economic interests and ensuring sustainable economic growth. For the Republic of Azerbaijan, which is a major energy exporter, economic security also implies reducing dependence on the oil and gas sector and diversifying the economy. In recent years, the country has been actively developing non-oil sectors of the economy, such as agriculture, tourism, transport infrastructure and information technology, which helps reduce dependence on fluctuations in world oil and gas prices.

Keywords: political security, economic security, national security, sovereignty, sustainable development, globalization, economic diversification, external challenges.

Leyla Nəcəfova Əlizadə
Bakı Dövlət Universitetinin doktorantı
E-mail: [email protected]

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ SİYASİ VƏ İQTİSADİ TƏHLÜKƏSİZLİYİNİN KONSEPSİYASI, MƏHİYYƏTİ VƏ MƏZMUNU

Xülasə
Siyasi və iqtisadi təhlükəsizlik dövlətin sabitliyinə, onun daxili və xarici çağırışlara tab gətirmək qabiliyyətinə bilavasitə təsir edən Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizliyinin ən mühüm aspektidir. Artan qloballaşma və beynəlxalq rəqabət şəraitində milli təhlükəsizliyin təmin edilməsinə həm dövlət idarəetməsi səviyyəsində, həm də beynəlxalq əməkdaşlıq çərçivəsində xüsusi diqqət yetirilir, siyasi təhlükəsizlik ölkənin suverenliyinin qorunmasını, siyasi sistemin sabitliyini, dövlətin daxili işlərinə kənar müdaxilənin qarşısının alınması, habelə ölkə daxilində ictimai-siyasi sabitliyin qorunması. Azərbaycan Respublikasının kontekstində siyasi təhlükəsizlik çətin geosiyasi şəraitdə davam edən Dağlıq Qarabağ münaqişəsi və qonşu dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla sabit münasibətlərin saxlanması zərurətini nəzərə almaqla dövlət maraqlarının qorunmasını da əhatə edir. Siyasi hakimiyyətin institusional əsaslarının möhkəmləndirilməsi, idarəetmədə şəffaflığın təmin edilməsi və dövlətlə vətəndaş cəmiyyəti arasında qarşılıqlı fəaliyyət mexanizmlərinin gücləndirilməsi siyasi təhlükəsizliyin təmin edilməsi, milli iqtisadi maraqların qorunması və təmin edilməsi məsələləri ilə sıx bağlıdır. Enerji resurslarının əsas ixracatçısı olan Azərbaycan Respublikası üçün iqtisadi təhlükəsizlik həm də neft-qaz sektorundan asılılığın azaldılmasını və iqtisadiyyatın şaxələndirilməsini nəzərdə tutur. Son illər ölkədə kənd təsərrüfatı, turizm, nəqliyyat infrastrukturu və informasiya texnologiyaları kimi iqtisadiyyatın qeyri-neft sahələri fəal şəkildə inkişaf etdirilir ki, bu da neft və qazın dünya qiymətlərindəki dalğalanmalardan asılılığını azaldır.

Açar sözlər: siyasi təhlükəsizlik, iqtisadi təhlükəsizlik, milli təhlükəsizlik, suverenlik, davamlı inkişaf, qloballaşma, iqtisadi diversifikasiya, xarici çağırışlar.

Резюме
Политическая и экономическая безопасность являются важнейшими аспектами национальной безопасности Азербайджанской Республики, напрямую влияющими на устойчивость государства и его способность противостоять внутренним и внешним вызовам. В условиях нарастающей глобализации и усиливающейся международной конкуренции, обеспечению национальной безопасности уделяется особое внимание, как на уровне государственного управления, так и в рамках международного сотрудничества. Политическая безопасность включает в себя защиту суверенитета страны, стабильность политической системы, недопущение внешнего вмешательства во внутренние дела государства, а также поддержание общественно-политической стабильности внутри страны. В контексте Азербайджанской Республики политическая безопасность также включает защиту государственных интересов в сложных геополитических условиях и необходимости поддержания стабильных отношений с соседними странами и международными организациями. Укрепление институциональных основ политической власти, обеспечение прозрачности в управлении и укрепление механизмов взаимодействия государства с гражданским обществом являются неотъемлемой частью обеспечения политической безопасности. Экономическая безопасность тесно связана с вопросами экономической независимости, защиты национальных экономических интересов и обеспечения устойчивого экономического роста. Для Азербайджанской Республики, являющейся крупным экспортёром энергоресурсов, экономическая безопасность также подразумевает снижение зависимости от нефтегазового сектора и диверсификацию экономики. В последние годы страна активно развивает ненефтяные сектора экономики, такие как сельское хозяйство, туризм, транспортная инфраструктура и информационные технологии, что позволяет снизить зависимость от колебаний мировых цен на нефть и газ.

Ключевые слова: политическая безопасность, экономическая безопасность, национальная безопасность, суверенитет, устойчивое развитие, глобализация, диверсификация экономики, внешние вызовы.